Wierchomla to miejscowość – a właściwie dwie miejscowości, są bowiem Wierchomla Mała i Wierchomla Wielka – położona w Małopolsce, na obszarze Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Start maratonu planowany jest spod Hotelu Wierchomla SKI & SPA Resort w Wierchomli Małej, jednak trasa prowadzi również przez Wielką. Warto więc podążyć niejako śladami zawodników i rozejrzeć się po okolicy, która zachwycić może pod każdym względem – tak kulturowym czy architektonicznym, jak przyrodniczym i krajobrazowym.

Początki Wierchomli Małej sięgają czasów średniowiecza, jednak wieś lokowana została dopiero na początku XVII wieku. Wtedy to zamieszkiwana była właściwie wyłączne przez ludność rusińską – łemkowską. Do czasów obecnych przetrwały stare połemkowskie chaty. Chętni do zapoznania się z kulturą, historią i walorami przyrodniczymi regionu mogą wziąć udziału w questingu – jest to zabawa łącząca elementy gry terenowej i podchodów, odgadywania zagadek i poszukiwania ukrytych skarbów. Do wyboru jest pięć różnorodnych tematycznie questów, do których mapy i opisy zadań dostępne są bezpłatnie na stronie internetowej Hotelu Wierchomla SKI & SPA Resort https://www.wierchomla.com.pl/atrakcje/atrakcje-przyhotelowe/questy-w-dwoch-dolinach-all-12758?RecordID=12758&CategoryID=8561&season=summer.

Jednak największą atrakcją w tej wsi jest Stacja Narciarska Dwie Doliny, dostępna o każdej porze roku. W sezonie letnim czynny jest czteroosobowy wyciąg krzesełkowy, który jest jednym z najdłuższych tego typu obiektów w Polsce – ma aż 1 600 m długości. Ze szczytu można podziwiać panoramę Beskidów i Tatr, a przy dobrej pogodzie przejść się na spacer jednym z kilku oznakowanych szlaków turystycznych. Szczególnie godnym polecenia jest szlak niebieski w kierunku Bacówki PTTK nad Wierchomlą, którą mijać będą również zawodnicy maratonu Cyklokarpaty. Bacówka położona jest na wysokości 895 m n.p.m., a działa już niemal 40 lat. Oprócz pięknego widoku na Pasmo Radziejowej, warto zwrócić uwagę również na pobliski rezerwat przyrody Lembarczek, w którym rośnie objęta ochroną buczyna karpacka.

Chętni do dalszej wędrówki mogą pójść za Bacówką dalej niebieskim szlakiem przez Runek, a następnie fragmentem czerwonego do Schroniska PTTK na Hali Łabowskiej. Z Runku można pójść też w drugą stronę czerwonego szlaku i dotrzeć do Schroniska PTTK Jaworzyna Krynicka, gdzie przebiegać będzie trasa maratonu Cyklokarpaty. Zarówno jeden, jak i drugi kierunek zachwycą każdego miłośnika górskich krajobrazów. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że wycieczka w jedną stronę może potrwać nawet 3 godziny, a zmrok w górach zapada wyjątkowo szybko.

Jednak nie tylko piechurzy znajdą tu coś dla siebie: Dwie Doliny to również idealna propozycja dla miłośników dwóch kółek. Nieopodal górnej stacji wyciągu krzesełkowego ma bowiem swój początek trasa zjazdowa w ramach BikePark Wierchomla. Jest również kilka tras dla amatorów enduro. Dla rowerzystów obowiązują specjalne karnety w cenie 40 zł za dzień, 70 zł za dwa dni.

Można się też udać niebieskim szlakiem rowerowym w przeciwnym kierunku, niż do bacówki, a mianowicie do Szczawnika, pokonując w ten sposób fragment trasy zawodów Cyklokarpaty. Nazwa miejscowości pochodzi od występujących tu źródeł kwaśnych wód, czyli szczaw. Pierwsze wzmianki o Szczawniku pochodzą z czasów XIII wieku. Jak wiele okolicznych osad (w tym obie Wierchomle) zamieszkiwany był niegdyś głównie przez ludność łemkowską, czego dowodem jest dziewiętnastowieczna, drewniana cerkiew pod wezwaniem św. Dymitra. Obecnie Szczawnik jest cenionym ośrodkiem uzdrowiskowym.

Ze Szczawnika tą samą drogą można wrócić do Wierchomli Małej. Jednak jeśli siły pozwolą, można przejechać dosłownie kilka kilometrów dalej na południowy zachód – do Wierchomli Wielkiej, nadal „depcząc po piętach” kolarzom uczestniczącym w zawodach Cyklokarpaty. Od XVI wieku na te tereny napływali przede wszystkim pasterze wołoscy. Zgodnie z historycznym spisem ludności, w dwudziestoleciu międzywojennym na 1246 mieszkańców wsi 1203 było wyznania grekokatolickiego. Została po nich połemkowska, XIX-wieczna cerkiew pw. św. Michała Archanioła, obecnie służąca jako kościół rzymskokatolicki. Co ciekawe, na poddaszu cerkwi znajduje się chronione siedlisko najrzadszych w Europie nietoperzy: podkowca małego oraz nocka orzęsionego. Z Wierchomli Wielkiej można też zrobić sobie wycieczkę na Słowację, przejeżdżając lub przechodząc polsko-słowackim przejściem granicznym nad Popradem.

Jeśli uda się wygospodarować kilka godzin w ciągu dnia, lub pogoda nie będzie sprzyjała odpoczynkowi na łonie natury, warto odwiedzić siedzibę gminy, w której położona jest Wierchomla: Piwniczną-Zdrój. Początki istnienia miasta sięgają zamierzchłych czasów Kazimierza Wielkiego. Niestety, w wyniku burzliwej historii, obejmującej powodzie, pożary i najazdy obcych wojsk, z pierwotnego charakteru osady zachował się jedynie układ urbanistyczny z czworobocznym rynkiem i wychodzącymi z jego narożników ulicami. Najstarszym zabytkiem Piwnicznej-Zdroju jest dzwon odlany w Maasen z 1523 r. znajdujący się w kościele parafialnym pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Warto zajrzeć również do Muzeum Regionalnego, zajmującego część budynku Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury. Cenne zbiory zgromadzone w muzeum przybliżają historię miasta od momentu jego założenia, aż po czasy współczesne. W weekend można je zwiedzić do godz. 13:00 w cenie 5 zł za osobę dorosłą i 3 zł za dziecko lub młodzież szkolną. Na koniec wycieczki koniecznie trzeba spróbować „Piwniczanki’ – wody mineralnej, dostępnej w pijalniach przy ul. Zdrojowej.